Prof. Marek Gawęcki

Stanowisko:
samodzielny pracownik naukowy Zakładu Azji Środkowej i Syberii

Dyżur:
Poniedziałek: 11.00-12.00 (s.235)
Wtorek: 12.00–13.00 (s.235)

Przebieg pracy naukowej:

• 1970 – magister etnografii,
• 1970 – 1971 – kierownik Muzeum Regionalnego w Szczecinku,
• 1972 – 1994 – starszy asystent, od 1980 adiunkt w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM,
• 1994 – radca-minister w Ministerstwie Spraw Zagranicznych,
• 1994 – 2000 – ambasador nadzwyczajny i pełnomocny RP w Kazachstanie i Kirgistanie,
• 2000- 2007 – profesor kontraktowy w Instytucie Wschodnim UAM,
• 2008 – profesor nadzwyczajny w Instytucie wschodnim UAM.

Zainteresowania naukowe:

• Moje zainteresowania naukowe od lat związane są z terenem Azji Środkowej (postradzieckiej i pozaradzieckiej). Moje badania naukowe mieszczą się w nurcie antropologii politycznej i ekonomicznej oraz etniczności i procesów modernizacji. Drugi nurt moich zainteresowań to Polacy i polskość w krajach Azji Środkowej (dzieje, świadomość etniczna, kultura oraz problem repatriacji oraz adaptacji w nowych warunkach).

Realizowane projekty badawcze:

• Antropologia polityczna postradzieckiej Azji Środkowej
• Społeczno-polityczne i kulturowe skutki wojny afgańskiej dla regionu środkowoazjatyckiego
• Polacy w Azji Środkowej

Spis najważniejszych publikacji:

• Rodzina i muzułmańska grupa wyznaniowa a społeczność lokalna, w:  Sprawozdania PTPN nr 93 za 1975 r, Wydział Historii i Nauk Społecznych , Poznań 1976, s.37-42.
• Społeczno-kulturowe uwarunkowania procesów modernizacji rolnictwa w Afganistanie,  „Wieś Współczesna”, nr 4 (266), z.3, 1979, s.80-90.
• The Hazara farmers of Central Afghanistan. Some historical and contemporary problems, “Ethnologia Polona” vol. 6,  1980, s.163-175.
• Problematyka  modernizacji w ujęciu etnologii, ekonomii i  geografii społecznej, „Lud” t.67, 1983, s. 187 – 200.
• Wieś środkowego i północnego Afganistanu. Tradycja i próby modernizacji, Prace Etnologiczna t.10, Polskie Towarzystwo Etnologiczne, Wrocław 1983, ss 182,
• Stratyfikacja społeczna wsi środkowego i północnego Afganistanu, w: Kultura i życie społeczne Azji Środkowej,  red. .Z. Jasiewicz,  Seria Etnografia nr 10, Poznań 1983, Wydawnictwo UAM, s.73-82.
• Społeczny obraz wsi afgańskiej, w: Polskie opisanie świata. Studia z dziejów poznania kultur ludowych i plemiennych, t.1. Azja i Afryka, red. A. Kuczyński,  Wrocław 1994,  , Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, s.236-243.
• Ethno-linguistic structure of Afghanistan (mapa), National Atlas of the Democratic Republic of Afghanistan, Organization for Surveying and Cartography GEOKART, Warszawa 1985.
• Structure and organization of the rural comunities of central and northern Afghanistan, “Ethnologia Polona” 1986 (druk 1988), vol.12, 1986, s.7-31.
• Les Tatars musulmans polonais, “Objets et Mondes. Revue du Musée de l’Homme- Muséum National d’Histoire Naturelle” T .24, fasc. 2-31987, s.109-112.
• Zur ethnischen Karte von Afghanistan. Polnische ethnologische Forschungen in Tola-o-Barfak und Qaysar, w:  Neue Beitrage zur Afghanistanforschun, Hrsg.E.Grotzbach, Biblioliotheca Afghanica, Bd. 6, Liestal 1988,   , s.199-205.
• Ethno-cultural status of the Polish Tatars, “Central Asian Survey”, vol .8, no 3, 1989, s.53-60.
• (wspólnie z Z.Jasiewiczem i D.Penkalą)  Hazarowie Yakaulangu, „Orient. Rocznik Muzeum Azji i Pacyfiku”, t. l , 1990, s. 78-95.
• (wspólnie z  D. .Penkalą-Gawęcką)  Islam afgański - jego specyfika i przemiany, w: Religie pozachrześcijańskie  w procesie przemian,  red. H, Zimoń,  Materiały i Studia Księży Werbistów,nr 35, Warszawa 1990 (druk 1991), s.47-59.  
• Mapy etniczne Afganistanu - fakty i polityka, „.Sprawy Narodowościowe-Seria nowa”, t. II , z. 1(2), 1993,  s. 83-93, mapy.
• Polen und Deutsche in Kasachstan. Ein Entwurf der ethnologischen Forschungsproblematik, w: Bamberger Zentralasienstudien. Konferenzakten ESCAS IV Bamberg, 8-12 October 1991, red. I. Baldauf, M. Friederich, Islamkundliche Untersuchungen t. 185, Berlin 1994,: Klaus Schwarz Verlag Islamische Untersuchungen, Bd 185, s.1 – 10.
• Charakter zmian  zbiorowości polskiej w strukturze etnicznej Kazachstanu, „ Przegląd Wschodni”,  t.III, z.2(10), 1994,s.165-199.
• Kazachstańscy Polacy, Polskie Towarzystwo Demograficzne. , Warszawa 1996
• (red. wspólnie z J.Jaskulskim) W stepie dalekim. Polacy w Kazachstanie,  Poznań-Almaty 1997, wyd.II 2007.
• Istorija polsko-kazachstanskich diplomatizeskich otnoszenii, „ Diplomaticzeskij Kurier” nr 1,  1998, Almaty, ,s. 26 - 27, 58 - 9 (w.jęz. rosyjskim i kazachskim).
• Kazachstan. Neskol’ko rozmyszlenij antropologa, „Strategiczeskie prioritety razwitija Kazachstana do 2030 goda”, Almaty 1998,  s.27-28.
• Poljaki v etniceskoj strukture Kazachstana. Proszloe, nastojascee i buduszczee, „Vestnik Omskogo Universiteta” , 1998, vyp.2, s.53-59.
• Repatriacja Polaków z terenów byłego Związku Radzieckiego, Polacy i Polonia u progu nowego Tysiąclecia, Referaty II Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy, Warszawa 2001, s.182-190.
• Nowa repatriacja. Problem powrotu Polaków z terenów byłego Związku Radzieckiego, „Zesłaniec”, nr 6, 2001, s.87-94.
• Repatriacja Polaków z terenów byłego Zwiazku Radzieckiego, „Świat Polonii”. Witryna Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, www.polonia-polska.pl/index.php?id=gawpz2
• Islam, etniczność i polityka w Azji Środkowej  (w:) Etniczność a religia, red.  A.Posern-Zieliński , Poznańskie Studia Etnologiczne, nr 6, Wyd. Poznańskie, Poznań 2003,  , s.191-198.
• Kazachstańscy Polacy. Czy antropologia stosowana jest stosowana? , (w:) Wschód w polskich Badaniach Etnologicznych i Antropologicznych. Problematyka, badacze, znaczenie, red. Z. Jasiewicz Z.,  Prace Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, nr. 12, Poznań,  2004  s.53-59.
• Pragmatic Patriotism: The Kazakhstan Poles in Post-Soviet Condition, (w:) Ethnic Culture. Traditions and Innovations, (ed.)R.  Apanavicius , Kaunas 2004, Vytautas Magnus University, s. 324-330.
• Kontakty z ojczyzną a tożsamość Polaków w postsowieckim Kazachstanie, (w:) Kultura i świadomość etniczna Polaków na Wschodzie, (red.) A. Kuczyński, M. Michalska , Wrocław 2004, s.421-429.
• Polacy w Kazachstanie. Portret społeczności, „Świat Polonii”. Witryna Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”,  http://polonia-polska.pl/index.php?id=pwko84
• Czwarty żuz. Sytuacja nierdzennej ludności w postsowieckim Kazachstanie, (w:) Pleię, Państwo,Demokracja. Uwarunkowania kultury politycznej w krajach pozaeuropejskich., R. Vorbrich (red.), Prace Komitetu Nauk Etnologicznych PAN nr 14, wyd.Telgte, Poznań 2007, s.125-132.